5 kinh nghiệm, đẹp, để nhuộm, hồng cầù lưới, máu ngoại vi, xét nghiệm y học, tuyenlab.com
 |
| Hồng cầu lưới trên lam nhuộm giemsa |
Hồng cầu lưới máu ngoại vi là xét nghiệm quan trọng để đánh giá khả năng sinh sản dòng hồng cầu của tủy xương và khả năng đáp ứng của tủy xương với tình trạng thiếu máu ngoại vi. Xét nghiệm hồng cầu lưới máu ngoại vi là một xét nghiệm quan trọng trong Huyết đồ. Hiện nay có 2 phương pháp làm hồng cầu lưới là làm thủ công và làm bằng máy. Tuy nhiên phần lớn vẫn phải làm thủ công. Có rất ít hệ thống máy có khả năng nhuộm và đọc được hồng cầu lưới, hơn nữa hóa chất để nhuộm hồng cầu lưới trên máy cũng khá đắt do vậy phần lớn các bệnh viện, phòng khám vẫn xét nghiệm hồng cầu lưới bằng phương pháp thủ công. Có rất nhiều bạn hỏi mình làm sao để nhuộm hồng cầu lưới bắt màu đẹp? Tại sao em nhuộm không thấy hồng cầu lưới, hoặc em nhuộm xong mà không phân biệt được cái nào là hồng cầu lưới... Với kinh nghiệm làm việc và giảng dạy thực hành chuyên ngành huyết học hôm nay mình sẽ chia sẻ 5 kinh nghiệm của mình để nhuộm được hồng cầu lưới bắt màu đẹp và rõ ràng.
1. Máu dùng để nhuộm hồng cầu lưới
Có thể dùng máu mao mạch (chưa chống đông) hoặc dùng máu tĩnh mạch (chống đông EDTA) để nhuộm. Nhưng theo kinh nghiệm của mình bạn nên dùng máu chưa chống đông. Bạn dùng trực tiếp máu mao mạch hoặc lấy máu tĩnh mạch nhưng chưa chống đông ngay mà bơm một ít ra lam sau đó lấy máu từ lam để nhuộm. Chống đông EDTA mặc dù không làm thay đổi hình dạng tế bào nhưng sẽ làm việc bắt màu thuốc nhuộm của các hạt ARN Riboxom trong hồng cầu lưới xấu.
2. Thuốc nhuộm hồng cầu lưới.
Chất lượng thuốc nhuộm quyết định chính đến việc có bắt được màu hoặc bắt màu có đẹp không. Thuốc nhuộm ở đây mình thường dùng là dung dịch Xanh Cresyl bão hòa. Cách pha như sau:
+ Xanh cresyl : 1g
+ Natrixitrat : 0,4 g
+ Natriclorua 9%0 : 100ml
Lưu ý là sau khi trộn đủ các thành phần phải phải khuấy thật đều cho tan hết. Nếu có điều kiện bạn dùng máy khuấy từ để hòa tan hoàn toàn. Và đặc biệt sau khi hòa tan xong bạn phải lọc qua giấy lọc để loại bỏ cặn. Nếu bạn không lọc thì sau khi nhuộm cặn thuốc nhuộm sẽ bấm lên hồng cầu và bạn sẽ không phân biệt được hồng cầu lưới. Sau một khoảng thời gian sử dụng bạn nên lọc lại để tránh tạo cặn.
3. Cách nhuộm hồng cầu lưới.
Sau khi có máu và hóa chất bạn nhỏ máu và xanh Cresyl vào ống nghiệm theo tỉ lệ 1:1 lắc đều và ủ. Có nhiều cách để ủ cho hồng cầu lưới bắt màu thuốc nhuộm như: Ly tâm, để tự nhiên, để tủ ấm, để trong nồi cách thủy... Nhưng theo kinh nghiệm của mình bạn ủ như sau:
B1: Ly tâm 1500 vòng/phút x 5 phút, lắc đều, đậy bông mỡ lại.
B2: Để trong tủ ấm 37 độ khoảng 5- 10 phút. Lấy ra kéo lam và lại để lại lam đã kéo trong tủ ấm 37 độ trong 5 phút rồi soi.
4. Kéo lam nhuộm hồng cầu lưới:
Kéo lam cũng rất quan trọng. Bạn lấy khoảng 1/3 -> 1/2 giọt máu đã ủ thuốc nhuộm, nhỏ lên 1 đầu lam kính và kéo như lam máu dàn bình thường. Lưu ý là bạn kéo hơi dầy hơn so với lam nhuộm giemsa một chút. Nếu bạn kéo mỏng quá các tế bào đứng thưa thớt quá đếm mất thời gian, còn nếu bạn kéo dầy quá thì các tế bào xếp chồng lên nhau rất khó quan sát. Nên kéo vừa phải và soi ở phần gần cuối lam.
5. Cách soi lam hồng cầu lưới.
Cũng giống như lam máu nhuộm giemsa, bạn nên quan sát ở 1/3 đuôi lam chỗ hồng cầu đứng riêng rẽ, nhưng không nên chọn chỗ quá mỏng. Bạn chọn vi trường chỗ có khoảng 200 hồng cầu/ vi trường là tốt nhất. Bạn tránh nhầm lẫn giữa hồng cầu lưới và cái khác:
- Hồng cầu lưới: Kích thước tương đương hoặc hơi nhỉnh hơn hồng cầu trưởng thành một chút, cố nền bắt màu hồng, bên trong nguyên sinh chất chứa các hạt nhỏ bắt màu xanh.
- Xác bạch cầu: To hơn hồng cầu, không có màng nguyên sinh chất, không có nền màu hồng.
- Cặn thuốc nhuộm: Khá giống với hồng cầu lưới, nhưng hạt to nhỏ không đều, khi xoay vi cấp sẽ lóe sáng.
- Thể vùi (thể Heinz): các hạt bắt màu nhạt hơn, to hơn và đứng ngoài rìa tế bào hồng cầu.
Trên đây là 5 kinh nghiệm của mình về cách nhuộm và đọc hồng cầu lưới máu ngoại vi. Hy vọng bài viết có ích cho các bạn. Mọi trao đổi vui lòng phản hồi tại đây. Vui lòng ghi rõ nguồn tuyenlab.com khi đăng tải lại nội dung bài viết này.
COMMENTS